Quyidagilardan bir asrda sodir bo’lgan voqealarni aniqlang.1) Xalifa Mu’tazidning hukmronligi tugadi;2) Nasr II ning hukmronlik davri boshlandi; 3)Mahmud G‘aznaviyning hukmronlik davri tugadi; 4) Xitoyda Tan sulolasi hukmronligi tugadi; 5) knyaz Igor drevlyan qabilalari bilan jangda halok bo‘ldi; 6) Ma’mun xalifalik taxtiga o‘tirdi.

Quyidagi voqealar to‘g‘ri xronologik tartibda berilgan javobni toping. 1)Horun Bug‘roxon boshliq qoraxoniylar Movarounnahrga hujum boshladi; 2)Qoraxoniylar Somoniylar hukmronligiga barham berdi; 3) Qoraxitoylar. Xo‘jand shahri yaqinida qoraxoniylarning eloqxoni Mahmudga qaqshatqich zarba berdilar; 4)Ibrohim Bo‘ritegin Movarounnahrni va Farg‘onani o‘ziga bo‘ysandirib, mustaqil siyosat yurita boshladi; 5)Qoraxoniylar Xurosonga ikki marta yurish qildi.

Quyidagilardan to‘g‘ri ma’lumotlar berilgan javobni toping. 1) Ilk o‘rta asrlarda O’rta Osiyo shishasi rangdorligi, yarqiroqligi va tiniqligi jihatidan Vizantiya shishasidan ustun turgan; 2) V-VI asrlarda O’rta Osiyoda islom, buddaviylik, nasroniylik, moniylik, qam (shomonlik) kabi dinlar mavjud bo’lgan; 3) Ilk o‘rta asrlarda xorazm tili xalqaro savdo tili sifatida Yettisuv va Farg‘ona, Sharqiy Turkiston, Xitoy hududlarida foydalanilgan; 4) Ilk o‘rta asrlarda xat, hujjat va ayrim axborotlar kabi maktubotlar asosan charm, yog‘och, sopolga va kamdan kam hollarda qog‘ozga bitilar edi; 5) Manbalarda ta’rif etilishicha, ilk o‘rta asrlarda Toxariston aholisi asosan qam (shomonlik) diniga e’tiqod qilgan; 6) Ilk o‘rta asrlarda Turkiy run (ko‘k turk) xati qabrtoshlar, sopol va metall buyumlar, yog‘och hamda tanga pullarga bitilgan.

Amir Temur qanday takliflar bilan Misr sultoni Barquq huzurida elchilar jo‘natgan? 1)Boyazidga qarshi ittifoq tuzish; 2)do‘stona munosabatlar o‘rnatish; 3)savdogar va tijorat ahllari bordi- keldilarini amalga oshirishlari; 4) turkman qabila boshliqlarini unga topshirishlari zarurligi; 5) To‘xtamishxon bilan o‘zaro aloqalarini uzish; 6) o‘rtada hech qanday ixtilof va adovat harakati bodmasligi.

Amir Temur odimidan biroz avval Movarounnahrdan tashqari o‘z tasarrufidagi viloyat va mamlakatlarni o‘gdl va nabiralari orasida taqsimlaydi. Shundan qaysi hududlar Shohruxga suyurg‘ol qilib berilganligini toping.1) Xuroson; 2) Armaniston; 3) Jurjon; 4) Ozarbayjon; 5) Mozandaron; 6) Iroq; 7) Seiston.

Quyidagilardan bir yilda sodir bo’lgan voqealar to‘g‘ri ko‘rsatilgan javobni toping. 1) Jaloliddin Manguberdi Hindistonga o‘z noiblarini tayinlab, o‘zi Iroqqa ketdi; 2)Chingizxon qo‘shinlarining Urganchga yurishi boshlandi; 3) Chig‘atoy ulusi tashkil topdi; 4) Naso (Niso) viloyatidagi qal’alardan birining sohibi bo’lgan Shihobiddin ibn Ahmad an-Nasaviy Sulton Jaloliddin xizmatiga kirdi; 5) Jaloliddin Manguberdi Marog‘a shahrini jangsiz qodga kiritdi; 6) Chingizxon zabt etilgan hududlarni o‘z o‘gdlla,ri Jo‘ji, Chig‘atoy, O’qtoy va Tuliga uluslarga bodib taqsimlab berdi; 7) Chig‘atoy ulusida Mahmud Yalavoch noiblikdan chetlatildi.

Quyidagilardan to‘g‘ri madumotlar kodsatilgan javobni belgilang. 1)Arab xalifaligida markaziy hokimiyat 749-yilga qadar Damashqda bo’lgan; 2)VII asr boshlarida arablar Movarounnahr hududini todiq bosib olishga kirishdilar; 3)806-yilda Samarqandda arab lashkarboshisi Rofe ibn Lays boshchiligida xalifalikka qarshi qo‘zg‘olon boshlangan; 4)Muqanna Kesh yaqinidagi tog‘ tepasida bino qilingan Som qal’asini o‘z qarorgohiga aylantirgan; 5) arablarning Movarounnahrga ilk bor hujumlari 654-yilda Maymurg’ va 657-yilda Buxorodan boshlandi.

Amir Temur taxtga o‘tirgach harbiy yurishlar orqali egallagan (a) va Amir Temurga jangsiz bo‘ysungan (b) hududlarni belgilang. 1) Hirot; 2) Saraxs; 3) Seiston; 4) Mozandaron; 4)     Qavsiya; 6) Xorazm; 7) Sabzavor; 8) Jom.

Quyidagilardan Qarluqlar (a) va O’g‘uzlar (b) tarixiga oid ma’lumotlar mos ravishda to‘g‘ri ko‘rsatilgan javobni aniqlang. 1) turkman, ozarbayjon, qoraqalpoqlarning etnogenezida muhim rol o‘ynagan; 2) Oltoyning g‘arbida, so‘ngra Irtish daryosining o‘rta oqimida yashaganlar; 3)Yettisuv odkasida o‘z davlatlariga asos solganlar; 4) davlat poytaxti Chu daryosidan shimolroqda joylashgan Suyob shahri bo’lgan; 5) Sirdaryo havzasi hamda Oral dengizi bo‘yida muqim yashaganlar va shu hududda o‘z davlatlariga asos solganlar; 6)X asrning birinchi choragida shimoli- sharqdan qo‘zg‘algan qipchoqlar zarbasiga uchrab bodinib ketgan; 7) o‘zbek va tojiklarning etnogenezida muhim rol o‘ynagan; 8) davlat poytaxti Yangikent shahri bo’lgan.

Hozirgi janubiy O’zbekiston va janubiy Tojikiston, shimoliy Afg'onistonni o‘z ichiga olgan tarixiy viloyat - Toxariston shimolda (a), janubda (b), g‘arbda (c) sharqda (d) qaysi hududlar bilan chegaralangan? 1) Pomir; 2) Murg‘ob vodiysi; 3) Xerirud vodiysi; 4) Hisor togdari; 5) Hindikush.

Quyidagi voqealar sodir bo’lgan yillari bilan mos ravishda berilgan javobni belgilang. 1)Sarbadorlar yetakchilari Abu Bakr Kalaviy bilan Xurdaki Buxoriylar Amir Husayn buyrugdga ko‘ra dorga tortildi; 2)Amir Temur 200 ming qo‘shin bilan Samarqanddan Xitoyga qarshi yurishga chiqdi; 3) Ispaniya qiroli Genrix III Amir Temur huzuriga ikkinchi marta Klavixo boshchiligidagi maxsus elchilarni yubordi; 4) Seviliyada mashhur Ispaniya elchisi Klavixoning «Esdaliklar» kitobi nashrdan chiqdi. a) 1366-yil; b) 1370-yil; c) 1403-yil; d) 1404- yil; e) 1553-yil; f) 1582-yil.

Quyidagi voqealar sodir bo’lgan yillari bilan mos ravishda berilgan javobni belgilang. 1) Xurosonda Abul Abbos Abdullohning noibligi boshlandi; 2) Somoniy Nuh ibn Nasr Abu Ali Chag‘oniyni Chag‘oniyonga hokim etib tayinladi; 3) Chig‘atoy Ma’sudbekni Movarounnahr noibi etib tayinladi; 4) Nasr ibn Sayyor Xuroson noibi etib tayinlandi; a) 738-yil; b) 750-yil; c) 830-yil; d) 947-yil; e) 952-yil; f) 1238-yil.

Quyidagi voqealar bodib o‘tgan yillari bilan mos ravishda berilgan javobni belgilang. 1) al-Farg‘oniy rahbarligida Nil daryosi sohilida qurilgan qadimgi gidrometr - daryo oqimi sathini belgilaydigan «Miqyos ап-Nil» inshooti va uning darajoti qayta tiklandi; 2) Hirotda Boysung‘ur kutubxonasida Abulqosim Firdavsiyning mashhur «Shohnoma» dostoni ko‘chirtirildi; 1)Ulug‘bek tomonidan Samarqandda barpo etilgan madrasa ochildi; 4) Xorazmda «Dor ul-hikma va maorif» faoliyati tugatildi. a) 833-yil; b) 861-yil; c) 1017-yil; d) 1040-yil; e) 1420-yil; f) 1429-yil.

Quyidagi voqealar sodir bo’lgan davriga qarab mos ravishda joylashtirilgan javobni toping. 1) Qoraxitoylar Xo‘jand shahri yaqinida Qoraxoniylar eloqxoni Mahmudga zarba berdi; 2) Nasr Eloqxon boshchiligidagi qoraxoniylar Buxoroni egalladi; 3) Ibrohim Bo‘ritegin Xuttalon, Vaxsh, Chag'oniyonni g‘aznaviylardan tortib oldi; a) IX asr; b) X asr; с) XI asr; d) XII asr; e) XIII asr.

Quyidagi voqealarni yillari bilan moslang. 1) Xorazmshoh Bahouddin Roziy boshchiligida o‘z elchilarini Chingizxon huzuriga yubordi;2) Chingizxonning katta karvoni O’trorda talandi; 3) Samarqandliklar Alovuddin Muhammadga qarshi qo‘zg‘olon ko‘tardi; 4) Xorazmshoh Takashning hukmronligi tugadi; 5) Alovuddin Muhammad Talos vodiysida qoraxitoylarni magdubiyatga uchratdi; a) 1200-yil; b) 1206-yil; c) 1210-yil; d) 1212-yil; e) 1216-yil; f) 1218-yil.

Quyidagilardan to‘g‘ri ma’lumotlar berilgan javobni toping. 1) Abdulatif Hirot taxtini tashlab, Movarounnahrga qaytgach, Ulug‘bek tomonidan Buxoroga noib qilib tayinlanadi; 2) Shohruxning vafotidan so‘ng Xuroson taxtini Boysung‘urning o‘g‘li Alouddavla egallaydi; 3) 1448-yilda Abdulatif Movarounnahr taxtini egalladi; 4) 1425-yilda Ulug‘bek tomonidan qoyatoshga yozdirilgan o‘ziga xos «zafarnoma» hozirgi kungacha saqlangan; 5)1449-yilda Ulug‘bek Abdulatifdan yengilgach, Samarqand va Shohruxiya shaharlariga kira olmay taslim boddi; 5) 1447-yilning 12-martida Mirzo Ulug‘bek 55 yoshida fojiali halok bodadi.

Quyida berilgan yillarda bodib o‘tgan voqealar mos ravishda berilgan javobni toping. 1) 1336-yil: 2) 1366-1370-yillar; 3) 1395-yil;4)1398-1399-yillar; a) Amir Temur Hindistonga yurish qildi va Dehlini egalladi; b) Kesh viloyatidagi Xo‘ja Ilg‘or qishlogdda Amir Temur tavallud topdi; c) Amir Temur va Husayn o‘rtasida bir necha bor o‘zaro to'qnashuvlar bodib o‘tgan; d) Amir Temur Tarak.daryosi bo‘yidagi jangda To‘xtamishxon ustidan g‘alaba qozondi.

Quyidagilardan faqat to‘g‘ri ma’lumotlar berilgan javobni aniqlang. 1) Shohrux tornonidan Farg‘onadan to O’zgangacha bo‘lgan hududlar Muhammad Jahongir ixtiyoriga berilgan; 2) Mironshoh Mirzo Qoraqo‘yunli turkmanlarning qabila boshligd Qora Yusuf bilan bo’lgan jangda halok bo’lgach, Ozarbayjon va Iraq viloyatlari temuriylar qodidan ketdi; 3) Shohrux tornonidan 1413-yilda Xorazm Oltin O’rda xonlari tasarrufidan qaytarib olingach, Ulug‘bek davlatining . g‘arbiy va janubiy chegaralari xavfsizligi barqarorlashdi; 4) 1553-yilda Italiyaning Florensiya shahrida italiyalik olim Perondinoning «Skifiyalik Tamerlanning ulug‘vorligi» asari bosilib chiqdi; 5) Genrix IV 1403-yilda Amir Temur huzuriga Klavixo boshliq maxsus elchilarini yubordi.

Quyida keltirilgan qaysi asarlarda Jaloliddin Manguberdi haqida madumotlar berilgan. 1) «Al-Komil fit-tarix»; 2) «Al-Mufassal»; 3) «Tarixi jahonkusho»; 4) Ravzat us-safo»; 5) «Firdavs ul-iqbol»; 6) «Tarixi arba ulus».

Quyidagilardan X asrda yuz bergan voqealar to‘g‘ri ko‘rsatilgan javobni toping. 1)Buxoroda Farjak madrasasi qurildi; 2) Abu Rayhon Beruniy Sulton Ma’sudga bagdshlab «Qonuni Ma’sudiy» asarini yozdi; 3) G‘aznaviylar davlatiga asos solindi; 4) Somoniylar davlati butunlay barham topdi; 5) Xorazmda «Dor ul-hikma va maorif» tashkil etildi; 6) Mahmud Koshg‘ariy «Devonu lug‘otit--turk» (“Turkiy so‘zlar devoni”) asarini yozib tugatdi.