Quyidagilardan Xorazmda Anushteginiylar sulolasi hukmronlik qilgan yillar oraligdda sodir bo’lgan voqeani belgilang.

Quyidagilardan Xo‘jand shahri bilan bog‘liq to‘g‘ri ma’lumotlarni belgilang. 1) mo‘g‘ullar bosqini vaqtida shahar 7 oy qamal qilingan; 2) 1137-yilda Qoraxitoylar Xo‘jand shahri yaqinida qoraxoniylar eloqxoni Mahmudga qaqshatqich zarba berdi; 3) Temur Malik Xo‘jand hokimi bo’lgan; 4) Chig‘atoy Xo‘jand shahrini o‘ziga qarorgoh qilib olgan; 5) Xo‘jand shahri Sirdaryo ikkiga ayrilgan yerda joylashgan.

Quyidagilardan faqat to‘g‘ri ma’lumotlar berilgan javobni aniqlang. 1) Shohrux tornonidan Farg‘onadan to O’zgangacha bo‘lgan hududlar Muhammad Jahongir ixtiyoriga berilgan; 2) Mironshoh Mirzo Qoraqo‘yunli turkmanlarning qabila boshligd Qora Yusuf bilan bo’lgan jangda halok bo’lgach, Ozarbayjon va Iraq viloyatlari temuriylar qodidan ketdi; 3) Shohrux tornonidan 1413-yilda Xorazm Oltin O’rda xonlari tasarrufidan qaytarib olingach, Ulug‘bek davlatining . g‘arbiy va janubiy chegaralari xavfsizligi barqarorlashdi; 4) 1553-yilda Italiyaning Florensiya shahrida italiyalik olim Perondinoning «Skifiyalik Tamerlanning ulug‘vorligi» asari bosilib chiqdi; 5) Genrix IV 1403-yilda Amir Temur huzuriga Klavixo boshliq maxsus elchilarini yubordi.

Quyidagi voqealardan qaysilari qarluqlar Movarounnahrning shimoliy hududlarim egallab, Shosh atroflari, Farg‘ona hamda Zarafshon vodiylariga kelib o‘rnashgan asrda sodir bo’lgan? 1) Somoniy Nasr II ning hukmronlik davri tugadi; 2) Ismoil Somoniy Taroz shahrini zabt etib, ko‘chmanchilarga qaqshatqich zarba berdi; 3) Somoniylar davlatida ogdr iqtisodiy tanglik tufayli aholidan ikki marta soliq undirib olindi; 4) Xorazmda afrigdylar sulolasi hukmronligi barham topib, ma’muniylar sulolasi hukmronligi boshlandi;1) Somoniylar davlati barham topdi.

Somoniylar hukmronligi davrida yer egaligining 5 turi mavjud bo‘lib, oliy martabali ruhoniylar va sayyidlar qo‘l ostida bo‘lgan yerlar ... deb yuritilgan.

Quyida berilgan yillarda bodib o‘tgan voqealar mos ravishda berilgan javobni toping. 1) 1336-yil: 2) 1366-1370-yillar; 3) 1395-yil;4)1398-1399-yillar; a) Amir Temur Hindistonga yurish qildi va Dehlini egalladi; b) Kesh viloyatidagi Xo‘ja Ilg‘or qishlogdda Amir Temur tavallud topdi; c) Amir Temur va Husayn o‘rtasida bir necha bor o‘zaro to'qnashuvlar bodib o‘tgan; d) Amir Temur Tarak.daryosi bo‘yidagi jangda To‘xtamishxon ustidan g‘alaba qozondi.

Quyidagilardan Xorazmda Anushteginlar sulolasi hukmronligi davri haqida to‘g‘ri madumotlar berilgan javobni toping.1) Xorazmda Anushteginlar sulolasi hukmronligi XI asrda o‘rnatilgan; 2)Xorazmshoh Takash 1210-yilda Talos vodiysida qoraxitoylarni magdubiyatga uchratadi; 3) Xorazmshoh Takash davrida Eron Xorazmga bo‘ysundirildi; 4) Sultonshoh Mahmud «xorazmshoh» unvonini tiklagan; 5) XIII asr boshida Xorazmning shimoli g‘arbiy va g‘arbiy chegarasi Orol va Kaspiy dengiz sohillaridan o‘tar edi.

Hozirgi janubiy O’zbekiston va janubiy Tojikiston, shimoliy Afg'onistonni o‘z ichiga olgan tarixiy viloyat - Toxariston shimolda (a), janubda (b), g‘arbda (c) sharqda (d) qaysi hududlar bilan chegaralangan? 1) Pomir; 2) Murg‘ob vodiysi; 3) Xerirud vodiysi; 4) Hisor togdari; 5) Hindikush.

Quyidagilardan to‘g‘ri ma’lumotlar berilgan javobni toping. 1) Ilk o‘rta asrlarda O’rta Osiyo shishasi rangdorligi, yarqiroqligi va tiniqligi jihatidan Vizantiya shishasidan ustun turgan; 2) V-VI asrlarda O’rta Osiyoda islom, buddaviylik, nasroniylik, moniylik, qam (shomonlik) kabi dinlar mavjud bo’lgan; 3) Ilk o‘rta asrlarda xorazm tili xalqaro savdo tili sifatida Yettisuv va Farg‘ona, Sharqiy Turkiston, Xitoy hududlarida foydalanilgan; 4) Ilk o‘rta asrlarda xat, hujjat va ayrim axborotlar kabi maktubotlar asosan charm, yog‘och, sopolga va kamdan kam hollarda qog‘ozga bitilar edi; 5) Manbalarda ta’rif etilishicha, ilk o‘rta asrlarda Toxariston aholisi asosan qam (shomonlik) diniga e’tiqod qilgan; 6) Ilk o‘rta asrlarda Turkiy run (ko‘k turk) xati qabrtoshlar, sopol va metall buyumlar, yog‘och hamda tanga pullarga bitilgan.

Quyidagilardan X asrda yuz bergan voqealar to‘g‘ri ko‘rsatilgan javobni toping. 1)Buxoroda Farjak madrasasi qurildi; 2) Abu Rayhon Beruniy Sulton Ma’sudga bagdshlab «Qonuni Ma’sudiy» asarini yozdi; 3) G‘aznaviylar davlatiga asos solindi; 4) Somoniylar davlati butunlay barham topdi; 5) Xorazmda «Dor ul-hikma va maorif» tashkil etildi; 6) Mahmud Koshg‘ariy «Devonu lug‘otit--turk» (“Turkiy so‘zlar devoni”) asarini yozib tugatdi.

Quyida berilgan G‘aznaviy hukmdorlari va ular boshqaruvi bilan bog’liq voqealar mos ravishda berilgan to‘g‘ri javobni aniqlang.1)Sobuqtegin; 2) Mahmud G‘aznaviy; 3) Alptegin; 4) Ma’sud G‘aznaviy; a) G‘aznaviylar davlatiga asos soldi; b) mamlakat hududlari kengayib, Sharqning eng qudratli davlatlaridan biriga aylangan; c) G‘aznaviylarning siyosiy nufuzi ortib, somoniylar tomonidan e’tirof etilgan; e) mamlakat viloyatlari birin-ketin qoddan chiqarilib, tanazzulga yuz tutgan; d) Qoraxitoylar bilan urush natijasida davlat zaiflashib zavolga yuz tutgan.

XIII asr o’rtalarida mo‘g‘ul xoni Munke mamlakatda soliq va hashar ishlarini tartibga solish to‘g‘risida maxsus farmon - yorliq chiqargan bodib, unga ko’ra.... 1)yomlar bo‘ylab pochta xizmati uchun ajratilgan otlar soni belgilanib, aholidan ortiqcha ot talab qilish man etildi; 2) mamlakatda bir xil vazndagi yuqori qiymatli sof kumush tangalar zarb ettirilib muomalaga chiqarildi; 3) qo’lliarida bevosita topshiriqlari bodmagan elchilarga shahar va qishloqlarga kirmaslik va aholidan ortiqcha yem-xashak hamda oziq-ovqat olmaslik uqtirildi; 4) zakot soligd bekor qilindi; 5.) hunarmand va savdogarlardan olinadigan soliq miqdori 10%ga kamaytirildi.

Amir Temur odimidan biroz avval Movarounnahrdan tashqari o‘z tasarrufidagi viloyat va mamlakatlarni o‘gdl va nabiralari orasida taqsimlaydi. Shundan qaysi hududlar Shohruxga suyurg‘ol qilib berilganligini toping.1) Xuroson; 2) Armaniston; 3) Jurjon; 4) Ozarbayjon; 5) Mozandaron; 6) Iroq; 7) Seiston.

Quyidagi voqealar to‘g‘ri xronologik tartibda berilgan javobni toping. 1)Horun Bug‘roxon boshliq qoraxoniylar Movarounnahrga hujum boshladi; 2)Qoraxoniylar Somoniylar hukmronligiga barham berdi; 3) Qoraxitoylar. Xo‘jand shahri yaqinida qoraxoniylarning eloqxoni Mahmudga qaqshatqich zarba berdilar; 4)Ibrohim Bo‘ritegin Movarounnahrni va Farg‘onani o‘ziga bo‘ysandirib, mustaqil siyosat yurita boshladi; 5)Qoraxoniylar Xurosonga ikki marta yurish qildi.

Temuriyzoda Shohrux vafotidan so‘ng Hirot (Xuroson) taxtiga o‘tirgan shaxslar taxtni egallagan yillariga qarab to‘g‘ri xronologik tartibda berilgan javobni belgilang. 1) Abu Said; 2) Alouddavla; 3) Abulqosim Bobur; 4) Husayn Boyqaro.

Quyidagi voqealarni yillari bilan moslang. 1) Hirot hokimi Abulqosim Boburping hukmronligi tugadi; 2)Movarounnahrda Sulton Ahmadning hukmronligi boshlandi; 3)Mirzo Ulug‘bek muomaladagi fulusiy pullar islohotini amalga oshirdi; 4)Xurosonda Boysung‘urning o‘g‘li Alouddavlaning hukmronligi tugadi; 5) Issiqko‘1 yaqinida sodir bo‘lgan to‘qnashuvda Mirzo Ulug‘bek mo‘g‘ullar ustidan g‘alaba qozondi. a)1425-yil; b)1448-yil; c)1428-yil; d)1457-yil; e)1469-yil; f)1494-yil.

Quyidagilardan bir asrda sodir bo’lgan voqealarni aniqlang. 1) Chig‘atoy ulusi tashkil topdi; 2) G‘azna hukmdori Sobuqteginning hukmronlik davri tugadi; 3) Xristian cherkovi rasman katolik va pravoslav oqimlariga bodinib ketdi; Xorazmda Qutbiddin Muhammadning noibligi boshlandi; 5) Ibrohim Bo‘ritegin Amudaryo bo‘yi viloyatlari - Xuttalon, Vaxsh, Chag‘oniyonni g‘aznaviylardan tortib oldi; 6) Birinchi salib yurishlari boshlandi.

Quyidagi voqealar sodir bo’lgan yillari bilan mos ravishda berilgan javobni belgilang. 1) Xurosonda Abul Abbos Abdullohning noibligi boshlandi; 2) Somoniy Nuh ibn Nasr Abu Ali Chag‘oniyni Chag‘oniyonga hokim etib tayinladi; 3) Chig‘atoy Ma’sudbekni Movarounnahr noibi etib tayinladi; 4) Nasr ibn Sayyor Xuroson noibi etib tayinlandi; a) 738-yil; b) 750-yil; c) 830-yil; d) 947-yil; e) 952-yil; f) 1238-yil.

Quyidagi voqealar bodib o‘tgan yillari bilan mos ravishda berilgan javobni belgilang. 1) al-Farg‘oniy rahbarligida Nil daryosi sohilida qurilgan qadimgi gidrometr - daryo oqimi sathini belgilaydigan «Miqyos ап-Nil» inshooti va uning darajoti qayta tiklandi; 2) Hirotda Boysung‘ur kutubxonasida Abulqosim Firdavsiyning mashhur «Shohnoma» dostoni ko‘chirtirildi; 1)Ulug‘bek tomonidan Samarqandda barpo etilgan madrasa ochildi; 4) Xorazmda «Dor ul-hikma va maorif» faoliyati tugatildi. a) 833-yil; b) 861-yil; c) 1017-yil; d) 1040-yil; e) 1420-yil; f) 1429-yil.

Quyidagi voqealarni yillari bilan moslang. 1) Somoniylar va Safforiylar o‘rtasida urush boshlandi; 2) Xalifa Mu’tazidning hukmronligi boshlandi; 3) Somoniylar davlatida Nasr II ning hukmronligi boshlandi; 4) Ismoil Somoniy butun Movarounnahrni o‘z qod ostiga birlashtirdi; 5) Somoniylar davlati tashkil topdi; a) 865-yil; b) 888-yil; c) 892-yil; d) 893-yil; e) 900-yil; f) 914-yil.