Quyidagi voqealarni yillari bilan moslang. 1) Hirot hokimi Abulqosim Boburping hukmronligi tugadi; 2)Movarounnahrda Sulton Ahmadning hukmronligi boshlandi; 3)Mirzo Ulug‘bek muomaladagi fulusiy pullar islohotini amalga oshirdi; 4)Xurosonda Boysung‘urning o‘g‘li Alouddavlaning hukmronligi tugadi; 5) Issiqko‘1 yaqinida sodir bo‘lgan to‘qnashuvda Mirzo Ulug‘bek mo‘g‘ullar ustidan g‘alaba qozondi. a)1425-yil; b)1448-yil; c)1428-yil; d)1457-yil; e)1469-yil; f)1494-yil.

Quyidagilardan V asrda sodir bo’lgan voqealar berilgan javobni belgilang. 1)Eftallarga qarshi bo’lgan urush sosoniylar shohi Pero‘zning halokati bilan tugadi; 2)Eftallar davlati barham topdi; 3) Turk xoqonligi ikkiga bodinib ketdi; 4) O’rta Osiyoda xioniylarning hukmronligi tugadi; 5) Bo‘zsuv, Zog‘ariq va Darg‘om kanallari barpo etildi; 6) Eronda Xusrav I Anushervon hukmronli k qildi.

Quyidagi voqealarni yillari bilan moslang. 1) Xorazmshoh Bahouddin Roziy boshchiligida o‘z elchilarini Chingizxon huzuriga yubordi;2) Chingizxonning katta karvoni O’trorda talandi; 3) Samarqandliklar Alovuddin Muhammadga qarshi qo‘zg‘olon ko‘tardi; 4) Xorazmshoh Takashning hukmronligi tugadi; 5) Alovuddin Muhammad Talos vodiysida qoraxitoylarni magdubiyatga uchratdi; a) 1200-yil; b) 1206-yil; c) 1210-yil; d) 1212-yil; e) 1216-yil; f) 1218-yil.

Quyidagilardan Xorazmda Anushteginiylar sulolasi hukmronlik qilgan yillar oraligdda sodir bo’lgan voqeani belgilang.

Quyidagilardan to‘g‘ri madumotlar kodsatilgan javobni belgilang. 1)Arab xalifaligida markaziy hokimiyat 749-yilga qadar Damashqda bo’lgan; 2)VII asr boshlarida arablar Movarounnahr hududini todiq bosib olishga kirishdilar; 3)806-yilda Samarqandda arab lashkarboshisi Rofe ibn Lays boshchiligida xalifalikka qarshi qo‘zg‘olon boshlangan; 4)Muqanna Kesh yaqinidagi tog‘ tepasida bino qilingan Som qal’asini o‘z qarorgohiga aylantirgan; 5) arablarning Movarounnahrga ilk bor hujumlari 654-yilda Maymurg’ va 657-yilda Buxorodan boshlandi.

Quyidagilardan Chig‘atoy ulusi haqida to‘g‘ri ma’lumotlar berilgan javobni' toping. 1)Chig‘atoy ulusi boshqaruvi davrida Mahmud Torobiy qo‘zg‘oloni bodib o‘tgan; 2)Chig‘atoy ulusi xonlari o‘z qarorgohini XIII asrdan boshlab Movaraunnahrga ko‘chirgan; 3) Chig‘atoy ulusi XIII asrning 40-yillarida ikkiga bodinib ketgan; 4)Chig‘atoy ulusida yer egaligining «mulki sultoniy», «mulk yerlari», «vaqf yerlari», «mulki xos» va «jamoa yerlari» deb ataluvchi 5 turi mavjud bo’lgan;5) Chig‘atoy ulusida hunarmandlar va savdogarlardan «targ‘u» soligd undirilgan; 6) Chig‘atoyxonning ulusni boshqaradigan o‘rdasi Elsuvi (Ili) daryosi bo‘yida edi.

Quyida berilgan G‘aznaviy hukmdorlari va ular boshqaruvi bilan bog’liq voqealar mos ravishda berilgan to‘g‘ri javobni aniqlang.1)Sobuqtegin; 2) Mahmud G‘aznaviy; 3) Alptegin; 4) Ma’sud G‘aznaviy; a) G‘aznaviylar davlatiga asos soldi; b) mamlakat hududlari kengayib, Sharqning eng qudratli davlatlaridan biriga aylangan; c) G‘aznaviylarning siyosiy nufuzi ortib, somoniylar tomonidan e’tirof etilgan; e) mamlakat viloyatlari birin-ketin qoddan chiqarilib, tanazzulga yuz tutgan; d) Qoraxitoylar bilan urush natijasida davlat zaiflashib zavolga yuz tutgan.

Somoniylar hukmronligi davrida yer egaligining 5 turi mavjud bo‘lib, oliy martabali ruhoniylar va sayyidlar qo‘l ostida bo‘lgan yerlar ... deb yuritilgan.

Quyidagilardan Xorazmda Anushteginlar sulolasi hukmronligi davri haqida to‘g‘ri madumotlar berilgan javobni toping.1) Xorazmda Anushteginlar sulolasi hukmronligi XI asrda o‘rnatilgan; 2)Xorazmshoh Takash 1210-yilda Talos vodiysida qoraxitoylarni magdubiyatga uchratadi; 3) Xorazmshoh Takash davrida Eron Xorazmga bo‘ysundirildi; 4) Sultonshoh Mahmud «xorazmshoh» unvonini tiklagan; 5) XIII asr boshida Xorazmning shimoli g‘arbiy va g‘arbiy chegarasi Orol va Kaspiy dengiz sohillaridan o‘tar edi.

XIII asr o’rtalarida mo‘g‘ul xoni Munke mamlakatda soliq va hashar ishlarini tartibga solish to‘g‘risida maxsus farmon - yorliq chiqargan bodib, unga ko’ra.... 1)yomlar bo‘ylab pochta xizmati uchun ajratilgan otlar soni belgilanib, aholidan ortiqcha ot talab qilish man etildi; 2) mamlakatda bir xil vazndagi yuqori qiymatli sof kumush tangalar zarb ettirilib muomalaga chiqarildi; 3) qo’lliarida bevosita topshiriqlari bodmagan elchilarga shahar va qishloqlarga kirmaslik va aholidan ortiqcha yem-xashak hamda oziq-ovqat olmaslik uqtirildi; 4) zakot soligd bekor qilindi; 5.) hunarmand va savdogarlardan olinadigan soliq miqdori 10%ga kamaytirildi.

Quyidagilardan G‘aznaviylar saroyida ijod qilgan buyuk mutafakkirlar tO‘g‘ri ko‘rsatilgan javobni toping.1) Abu Rayhon Beruniy; 2) Muhammad Narshaxiy; 3) Nosir Xusrav; 4) Ibn Sino; 5) Gardiziy; 6) Atoma.lik Juvayniy; 7) Mirxond; 8) Bayhaqiy.

Amir Temur qanday takliflar bilan Misr sultoni Barquq huzurida elchilar jo‘natgan? 1)Boyazidga qarshi ittifoq tuzish; 2)do‘stona munosabatlar o‘rnatish; 3)savdogar va tijorat ahllari bordi- keldilarini amalga oshirishlari; 4) turkman qabila boshliqlarini unga topshirishlari zarurligi; 5) To‘xtamishxon bilan o‘zaro aloqalarini uzish; 6) o‘rtada hech qanday ixtilof va adovat harakati bodmasligi.

Quyidagi voqealar sodir bo’lgan davriga qarab mos ravishda joylashtirilgan javobni toping. 1) Qoraxitoylar Xo‘jand shahri yaqinida Qoraxoniylar eloqxoni Mahmudga zarba berdi; 2) Nasr Eloqxon boshchiligidagi qoraxoniylar Buxoroni egalladi; 3) Ibrohim Bo‘ritegin Xuttalon, Vaxsh, Chag'oniyonni g‘aznaviylardan tortib oldi; a) IX asr; b) X asr; с) XI asr; d) XII asr; e) XIII asr.

Quyidagilardan bir asrda sodir bo’lgan voqealarni aniqlang.1) Xalifa Mu’tazidning hukmronligi tugadi;2) Nasr II ning hukmronlik davri boshlandi; 3)Mahmud G‘aznaviyning hukmronlik davri tugadi; 4) Xitoyda Tan sulolasi hukmronligi tugadi; 5) knyaz Igor drevlyan qabilalari bilan jangda halok bo‘ldi; 6) Ma’mun xalifalik taxtiga o‘tirdi.

Quyidagilardan bir asrda sodir bo’lgan voqealarni aniqlang. 1) Chig‘atoy ulusi tashkil topdi; 2) G‘azna hukmdori Sobuqteginning hukmronlik davri tugadi; 3) Xristian cherkovi rasman katolik va pravoslav oqimlariga bodinib ketdi; Xorazmda Qutbiddin Muhammadning noibligi boshlandi; 5) Ibrohim Bo‘ritegin Amudaryo bo‘yi viloyatlari - Xuttalon, Vaxsh, Chag‘oniyonni g‘aznaviylardan tortib oldi; 6) Birinchi salib yurishlari boshlandi.

Quyidagilardan bir asrda sodir bo’lgan voqealar berilgan javobni toping.1) G‘arbiy Turk xoqoni To‘ng yabg‘uning hukmronlik davri tugadi; 2) Qutayba ibn Muslim tomonidan Buxoro egallandi; 3) Xalifa Umar ibn Abdulazizning xalifalik davri tugadi; 4) Abu Muslim tomonidan uborilgan harbiy kuch Talos vodiysida Xitoy qo‘shinlariga zarba berdi; 5) Tohiriylarning hukmronligi tugadi;6) Ispaniyada Arab xalifaligidan ajralib chiqqan birinchi mustaqil amirlik tashkil topdi.

Quyidagi voqealardan qaysilari qarluqlar Movarounnahrning shimoliy hududlarim egallab, Shosh atroflari, Farg‘ona hamda Zarafshon vodiylariga kelib o‘rnashgan asrda sodir bo’lgan? 1) Somoniy Nasr II ning hukmronlik davri tugadi; 2) Ismoil Somoniy Taroz shahrini zabt etib, ko‘chmanchilarga qaqshatqich zarba berdi; 3) Somoniylar davlatida ogdr iqtisodiy tanglik tufayli aholidan ikki marta soliq undirib olindi; 4) Xorazmda afrigdylar sulolasi hukmronligi barham topib, ma’muniylar sulolasi hukmronligi boshlandi;1) Somoniylar davlati barham topdi.

Quyidagilardan Xo‘jand shahri bilan bog‘liq to‘g‘ri ma’lumotlarni belgilang. 1) mo‘g‘ullar bosqini vaqtida shahar 7 oy qamal qilingan; 2) 1137-yilda Qoraxitoylar Xo‘jand shahri yaqinida qoraxoniylar eloqxoni Mahmudga qaqshatqich zarba berdi; 3) Temur Malik Xo‘jand hokimi bo’lgan; 4) Chig‘atoy Xo‘jand shahrini o‘ziga qarorgoh qilib olgan; 5) Xo‘jand shahri Sirdaryo ikkiga ayrilgan yerda joylashgan.

Quyidagilardan Qarluqlar (a) va O’g‘uzlar (b) tarixiga oid ma’lumotlar mos ravishda to‘g‘ri ko‘rsatilgan javobni aniqlang. 1) turkman, ozarbayjon, qoraqalpoqlarning etnogenezida muhim rol o‘ynagan; 2) Oltoyning g‘arbida, so‘ngra Irtish daryosining o‘rta oqimida yashaganlar; 3)Yettisuv odkasida o‘z davlatlariga asos solganlar; 4) davlat poytaxti Chu daryosidan shimolroqda joylashgan Suyob shahri bo’lgan; 5) Sirdaryo havzasi hamda Oral dengizi bo‘yida muqim yashaganlar va shu hududda o‘z davlatlariga asos solganlar; 6)X asrning birinchi choragida shimoli- sharqdan qo‘zg‘algan qipchoqlar zarbasiga uchrab bodinib ketgan; 7) o‘zbek va tojiklarning etnogenezida muhim rol o‘ynagan; 8) davlat poytaxti Yangikent shahri bo’lgan.

Temuriyzoda Shohrux vafotidan so‘ng Hirot (Xuroson) taxtiga o‘tirgan shaxslar taxtni egallagan yillariga qarab to‘g‘ri xronologik tartibda berilgan javobni belgilang. 1) Abu Said; 2) Alouddavla; 3) Abulqosim Bobur; 4) Husayn Boyqaro.